czwartek, 19 listopada 2020

"Nomen atque omen"

 

Łaciński rzeczownik nomen, tak jak i  wywodzące się od niego formy: włoskie nome, francuskie nom, angielskie name, niemieckie Name oraz polskie imię, może określać nie tylko odrębną istotę, ale i jej cechy; może stanowić część jej osobowości. Szereg imion popularnych obecnie w Polsce ma łacińskie pochodzenie. Powiedz mi, jak masz na imię, a powiem, Ci, kim jesteś 😊.


Adrian -  imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od imienia cesarza Hadriana, łac. "Hadrianus", czyli "pochodzący z Hadrii" lub "z regionu Morza Adriatyckiego". Imię było noszone przez kilku wczesnochrześcijańskich świętych i męczenników m.in. św. Adriana z Canterbury. Żeńskim odpowiednikiem jest Adrianna, Adriana.

Antoni  Imię męskie pochodzenia łacińskiego. Pochodzi od Antonii (Antoniuszów), znaczącego rodu w starożytnym Rzymie. Wśród imion nadawanych nowonarodzonym dzieciom, Antoni
w 2017 r. zajmował 1. miejsce w grupie imion męskich.

Dominik

Wywodzi się od łacińskiego słowa dominicus oznaczającego „Pański”, „należący do Boga”. Jego żeńskim odpowiednikiem jest Dominika.

Grzegorz  imię męskie pochodzące poprzez łacińską formę Gregorius od greckiego Gregorios, wywodzącego się ze słowa γρηγορέω [georgeo], oznaczającego 'być czujnym'. W formie łacińskiej użyte pierwszy raz przez papieża Grzegorza I, doktora kościoła.
Odnotowano 
17 papieży o tym imieniu.

Kamil  imię męskie, pochodzące od rzymskiego imienia i cognomenu, czyli nazwiska rodowego Camillus. Słowo to jest tłumaczone z łaciny jako „pomocnik kapłana” bądź „zrodzony z wolnych rodziców”, „szlachetny chłopiec”. Żeńskim odpowiednikiem imienia Kamil jest Kamila.

Łukasz  imię męskie pochodzące od gr. Loukas, co z kolei jest zhellenizowaną formą rzymskiego imienia Lucius,
w związku z tym tak jak 
Lucjusz, pochodzi od łacińskiego lucius, czyli urodzony o świcie.

Maksymilian - imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od nazwiska rzymskiego rodu Emiliuszów. Żeńskie odpowiedniki tego imienia to: Maksymiliana i Maksymilianna.

Marek  imię męskie pochodzenia łacińskiego, należące do wąskiej grupy najstarszych imion rzymskich, utworzone
od imienia boga Marsa i oznaczające „należący do Marsa, związany z Marsem”. 

Patryk – oboczna, skrócona wersja imienia Patrycjusz. Jeszcze innym wariantem tego imienia jest Patrycy. Pochodzenie i znaczenie - łacińskie: patricius – patrycjuszowski, szlachecki, szlachetnie urodzony. Forma żeńska to Patrycja.

Paweł  imię męskie pochodzenia łacińskiego (Paulus), należące do niedużej grupy najstarszych imion rzymskich. Już w epoce klasycznej zaczął on także występować w funkcji przydomka (cognomen). Paulus oznacza „mały”, „drobny”. Imię to należało i należy do najpopularniejszych w całym świecie chrześcijańskim, nosiło je około sześćdziesięciu świętych.

Wiktor to łaciński victor, czyli zwycięzca.

Beata - Pochodzi od przymiotnika beata oznaczającego błogosławiona, szczęśliwa, przynosząca szczęście.

Dominika – żeński odpowiednik imienia Dominik. Imię łacińskie, oznacza dosłownie należącą do Pana,  ale pochodzi od określenia niedzieli, zwanej dniem pańskim. Patronką imienia jest św. Dominika, męczennica z Nikomedii.

Emilia – imię rzymskie pochodzenia etruskiego, ukształtowane w języku łacińskim. Pochodzi od nazwy rzymskiego rodu Emiliuszów i oznacza osobę gorliwą, pilną, żarliwą. „Aemulus” [emulus] po łacinie znaczy „zawodnik, rywal, konkurent”, może też oznaczać kogoś, kto się gorliwie o coś stara. W Polsce znane od XV w. Popularność zyskało na przełomie XVIII i XIX w.

Julia – imię żeńskie powstałe w starożytnym Rzymie jako przydomek od nazwy rodowej Juliuszów (pol. Juliusze); znaczące” wstydliwa, burza, kobieta z rodu Juliuszów”. Jest to żeński odpowiednik imienia Juliusz.

Klara  imię żeńskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od przymiotnika clarus oznaczającego „jasny”, „jaśniejący”, „sławny”.

Laura  imię żeńskie pochodzące od lauru. W języku polskim męskim odpowiednikiem tego imienia jest Wawrzyniec.

Martyna  imię żeńskie pochodzenia łacińskiego od męskiego imienia Marcin (łac. Martinus - należący do Marsa). Błędnym skojarzeniem jest, że Martyna powstała od imienia Marta. Spotykana jest również forma Marcina. W wielu językach imię to występuje w formie Martina.

Natalia (łac. Dies Natalis Domini, tj. w dniu urodzin Pana Jezusa Chrystusa) – imię żeńskie wywodzące się
od męskiego imienia Natalis. W Polsce to imię jest poświadczane w formie Natalia w XIV w. Nadawane początkowo osobom urodzonym w dniach chrześcijańskich świąt 
Bożego Narodzenia. Patronką imienia jest św. Natalia z Nikomedii, męczennica z III wieku.

Oliwia  imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, etymologicznie związane z pospolitym wyrazem oliva - drzewo oliwne, owoc oliwki, oliwka.
Znane już w starożytności.

Patrycja  imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, żeński odpowiednik męskich imion: Patrycjusz, Patrycy, Patryk. Oznacza „szlachetnie urodzona, patrycjuszowska". 

Paulina – żeński odpowiednik imienia Paulin. Oznacza "należąca do Pawła", lub "pochodząca od Pawła".

Wiktoria

Imię żeńskie pochodzenia łacińskiego (łac. victoria – zwycięstwo). W mitologii rzymskiej nosiła je rzymska bogini zwycięstwa i chwały.


Symbole medycyny